Na comarca de Ferrolterra, as seccións de crédito naceron como resposta ás necesidades dos cooperativistas, agricultores de baixo poder económico, que viñan subsistindo dos froitos de explotacións agrarias de minifundio, traballadas nalgúns casos en arrendamento, con pago de réxime. Aflora desta maneira a cooperación das seccións de crédito por, entre e para os propios cooperativistas, ao amparo do ordenamento xurídico da Lei de Cooperación de 1942 que con total exención tributaria naquel momento, encomenda a xestión das mesmas a consellos reitores, formados por agricultores de contratada honorabilidade, coa confianza que debe merecer aos impositores, a figura carismática de persoas de ben, honradas, prudentes e dotadas de gran sentido humanitario ao redor dun consiliario, quen animaba a realizar labor actuando máis por obxectivos morais que profesionais.

Nun principio, a captación de recursos alleos, como pasivo necesario para conceder os préstamos que a modestia dos agricultores demandaba, fundamentábase en cinco premisas:

• Discreción total sobre persoas e caudais manexados.
• Plena seguridade na honrada custodia de caudais captados.
• Retribución dun interese puntual superior ao de mercado.
• Concesión de préstamos baratos a quen os necesitaban.
• Administración espartana do diferencial entre retribucións financeiras.

é a Administración Tributaria quen con fortes correctivos a estas seccións de crédito por mor da reforma da normativa fiscal de 1978 impón un maior rigor en materias de obrigacións contables, con perda da opacidade do segredo bancario. Ademais o constante crecemento de número e volume das operacións activas e pasivas, traen a esixencia dunha maior profesionalidade na xestión destes redutos de pecunios particulares, dando mostras de avanzar progresivamente sobre as operacións doutras seccións de Supermercado, Almacén, Recollida de Leite, Sanitaria e Veterinaria.

é, sobre todo, a incidencia da fiscalidade (coa retención nas fontes do IRPF) a que vén desbordar a capacidade de xestión das cooperativas, demandándolles solución ás súas tres principais problemas:

• Estreitamento das súas marxes diferenciais.
• Profesionalización da administración de caudais.
• Afloramento dos impositores/perceptores de intereses..

A falta de resposta a dita problemática, unida a unha escasa vixilancia por parte da administración pública, trae como consecuencia, a caída en situación irregular dalgunha destas seccións de crédito, sen que a iso veña a pór remedio a Lei Xeral de Cooperativas que deixa en mans do ámbito comunitario a solución de devandito problema; tampouco é solución o Estatuto Fiscal de Cooperativas, que pensa unicamente en axuizar a filosofía cooperativista como unhas rendas capitalistas ás cales gravar. Calquera que fose a idea do lexislador, o certo é que as obrigacións impostas pola lei ás cooperativas, non viñeron a solucionar a súa problemática, senón simplemente a intervilas con ánimo puramente recadatorio-fiscal.

Pero tamén hai que recoñecer, que aínda sen solucionar os problemas, todo iso viño a redundar nun maior respecto por parte dos seus xestores, obrigándolles a tomar persoas ao seu servizo que poñan orde na súa xestión. E é así como, sen perder o carácter carismático dos xestores destas seccións, de recoñecidas prudencia e honradez, (en cuxas operacións se vai do amigo ao amigo), entrouse de cheo na profesionalización da xestión financeira destas seccións.

Desta forma atopámonos con cooperativas da comarca de Ferrolterra, en cuxa seccións de crédito xestiónanse nos anos oitenta máis de quince mil millóns de pesetas (a moeda naquel momento) dun amanera discreta e calada, honrada e eficaz, que souberon sobrevivir ás crises bancarias e á reforma tributaria, sen ser necesaria a intervención de ningún órgano administrativo. Porque os seus xestores souberon, con moito sentido común, adaptarse e reciclar os seus recursos de xestión e modernizando o seu aparello de administración até convertelos en eficaces.

As seccións de crédito, unha vez repostas do serio quebranto que lles supuxo a adaptación financeira á reforma fiscal, lograron evolucionar desde unhas funcións de absoluta debilidade financeira en 1985, en que con mínimas coberturas de capitais propios sobre os pasivos alleos, tomados en forma de imposicións, logrou situarse nas folgadas posicións que mostran as súas contas en 2007. Queda claro con iso que a precaria garantía financeira que unha sección ofrecía ás súas impositores afianzando con menos de dous euros propios por cada cen que recollía, avalándolles só a súa intachable honradez de hombría de ben, actualmente multiplicáronse a máis de dez veces devandita garantía. E aínda que é certo que a situación de independencia económica do ámbito social das cooperativas é evidente polas cifras das imposicións medias (en 2007 son seis veces as de 1984), as cifras dos préstamos nesta mesma etapa multiplicáronse por 5,2 o cal a primeira ollada podería significar unha menor necesidade social da existencia destas seccións de crédito. Pero a pesar diso, non poderiamos deixar de contemplar a necesidade de cobertura e amparo de máis de dez mil beneficiarios destas operacións de préstamo na comarca de Ferrolterra, outorgados sen mais garantía que o persoal e aos cales se lles cobra un tipo de interese inferior ao custo dos mercados de capitais e sen outros cargos, gastos ou comisións tan ao xeneralizado uso nos intermediarios financeiros.

E nun pasado que xa fuer realidade, tamén foi necesario contemplar que había en cernes unha verdadeira escalda de altos custos a incorrer, durante  un período transitorio, para poder efectuar a adaptación da paridade da peseta á correspondente moeda EURO, anteriormente chamada ECU (unidade de conta europea). Aínda os franceses en 1980 seguían facendo mentalmente as súas contas en francos “vellos” lembrando nas súas estatísticas, o custo que lles había suposto devandita conversión a francos “novos” (e soamente era múltiplos de dez). Máis difícil que a adaptación contable o era a súa “adaptación mental” e non imos ser nós quen nos pronunciemos precisamente sobre este tema, nin sequera sobre posibilidades das medidas transitorias.

Non pode obviar, por último, o contemplar as incidencias da morosidade na recuperación dos saldos debedores, os cales se dan a pesar do personalizado da xestión destas seccións e que como en calquera outra entidade do mercado de capitais houbo de soportar mediante as oportunas dotacións á conta de provisións, con deterioración das respectivas contas anuais. De todo iso, sacaron conclusións os reitores e até puideron aprender que, sen menoscabo da fiel idea do mutual cooperativismo, as precaucións deben extremarse en salvagarda dos caudais do socio cooperativista, até lograr que a figura do moroso no mundo cooperativista sexa non tan só mais baixo que o que circula polo mundo da banca tradicional senón verdadeiramente testemuñal.

Vista a maneira de resumo, ao camiñar das seccións de crédito, poden resumirse en:

• Personalización das operacións na discreción e prudente confianza.
• Profesionalización das operacións para a realización da boa xestión.
• Adaptación da xestión ao cumprimento de normativas fiscais e mercantís.

E podemos anticipar que a actualidade nos condiciona e lévanos a contemplar:

A)- Estreitamento de marxes de manobra.

Nos tipos de interese é indubidable que as seccións de crédito deben administrarse cunhas pequenas marxes diferenciais entre os custos de operacións pasivas e ingresos das operacións activas, como calquera entidade intermediaria do mercado de capitais. E cando estas marxes se estreitan, fano igualmente as marxes de maniobrabilidad da xestión. As entidades de crédito non cooperativistas, están a saír adiante mediante os cobros de gastos engadidos, xestións, comisións, realizacións con plusvalías e ás veces, compleméntanos vendendo cacerolas, reloxos, mantelerías, viaxes e etc. Imponse por conseguinte un esforzo de imaxinación, porque os seus custos xa están axustados baixo  mínimos niveis. Pero neste punto, as seccións de crédito levan unha gran vantaxe aos grandes da banca: a personalización da xestión; un impositor seguirá sendo sempre un socio e un amigo ao que se lle garda o diñeiro de maneira discreta, segura e rendible, sen que a cambio deixen de manexalo con máis eficacia e rendibilidade que calquera entidade de banca. E  ademais desta relación amigable, o socio impositor está a contribuír á práctica do cooperativismo en forma de préstamo barato e con garantía persoal.

B)- Regulamentación da operativa interna. 

Regulamento De Réxime Interno. Á maneira en que as sociedades mercantís, garántense o seu futuro mediante o previsor plan de substitución establecendo o “protocolo de familia”, as seccións de crédito previron o continuar e asentar a súa filosofía de confianza da prudente seguridade dos fondos entregados á custodia dos xestores, aprobando normas de comportamento futuro ás que se cingan os sucesores na xestión das cooperativas aprobando os “Regulamentos de Réxime Interno” destas seccións. No articulado destes regulamentos, búscase a observancia da filosofía fundamental do cooperativismo que, repetimos:

• Discreción sobre persoas, operacións e fondos.
• Prudencia no honrado emprego dos caudais manexados.
• Retribución de intereses superiores aos do mercado.
• Concesión de préstamos con intereses inferiores aos do mercado.
• Administración espartana e prudente dos diferenciais.

E todo iso, e aínda cumprindo as máis modernas técnicas de xestión empresarial, sen apartarse en absoluto dos preceptos e principios do Cooperativismo, como mandan as premisas de Alianza Cooperativa Internacional:

• Principio de liberdade e portas abertas.
• Principio de mutualidad non capitalista.
• Principio de cada home, un voto.